Ból brzucha to niezwykle powszechna dolegliwość, z którą choć raz borykał się chyba każdy z nas. Jednak za tym objawem mogą stać zarówno łagodne, niegroźne schorzenia, jak i poważne choroby zagrażające naszemu zdrowiu, a nawet życiu. Ból brzucha dotyczy całej jamy brzusznej, w której zlokalizowanych jest większość narządów układu pokarmowego, a także pęcherz moczowy czy kobiece narządy płciowe. Zdarzają się również przypadki kiedy ból brzucha promieniuje i jest spowodowany tak naprawdę zmianami w obrębie płuc, nerek czy nawet serca. U niektórych osób często jest to także objaw stresu. Jeżeli ból jest delikatny i szybko przemija nie powinien stanowić powodu do obaw. Jeżeli jednak ból jest silny i długotrwały lub o charakterze nawracającym, koniecznie udaj się do lekarza, który pomoże ustalić przyczynę i skuteczną terapię.
Ból brzucha to bardzo nieswoisty objaw, który może pojawiać się w wielu różnych sytuacjach. Często ból brzucha jest objawem schorzenia bezpośrednio zagrażającego naszemu życiu. Dlatego jeżeli zauważymy u siebie silny ból, któremu towarzyszy nienaturalnie wzdęty, twardy brzuch, wymioty lub nagłe zaparcia, często z domieszką krwi, a także wysoka gorączka to znak, że powinniśmy szybko skonsultować się z lekarzem, gdyż możemy cierpieć na tzw. ostry brzuch. W zależności od tego co powoduje u nas ból brzucha może on mieć różne nasilenie i czas trwania, a także być zlokalizowanym w różnych częściach brzucha, dlatego jego lokalizacja jest niezwykle pomocna przy stawianiu diagnozy. Za najczęstsze przyczyny bólu brzucha uznaje się przede wszystkim:
Ból brzucha odczuwany w nadbrzuszu zazwyczaj wiąże się ze schorzeniami żołądka, trzustki, wątroby czy też przewodów żółciowych. Należą do nich takie jednostki chorobowe jak ostre zapalenie trzustki, kolka żółciowa za którą odpowiadają kamienie żółciowe, zapalenie pęcherzyka żółciowego, pęknięcie śledziony czy też choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, włącznie z perforacja wrzodów trawiennych. Jeżeli bólowi w nadbrzuszu towarzyszą biegunki, wymioty lub gorączka, może on świadczyć o tzw. grypie żołądkowej lub zatruciu pokarmowym. Na szczęście w ich przypadku wystarczy leczenie objawowe, by w ciągu maksymalnie kilku dni wszystko wróciło do normy. Należy również pamiętać o tym, że w ból w nadbrzuszu może być spowodowany również zawałem lub zapaleniem mięśnia sercowego, zapaleniem płuc lub opłucnej, a nawet zatorem tętnicy płucnej, czyli dotyczyć narządów zlokalizowanych w sąsiadującej z nadbrzuszem klatce piersiowej.
Ból brzucha zlokalizowany w jego środkowej części, czyli mniej więcej w okolicach pępka, może występować w przebiegu wielu schorzeń. Jeżeli ból jest ostry i pojawił się nagle, może być objawem zapalenia wyrostka robaczkowego, zapalenia przydatków lub pęcherza moczowego, odmiedniczkowym zapaleniem nerek lub ostrym niedokrwieniem jelit. Jeżeli ból brzucha w okolicy pępka ma raczej charakter przewlekły lub pojawia się epizodycznie, może świadczyć o nerwobólach lub u kobiet być spowodowany owulacją.
Ból brzucha występujący z prawej strony często kojarzony jest przez nas z bólem wątroby, która jednak z biologicznego punktu widzenia nie może nas boleć, gdyż nie jest unerwiona. Co zatem powoduje ból w tej okolicy? W większości przypadków jest to pęcherzyk żółciowy lub kamica żółciowa, zwłaszcza jeżeli ból jest nagły i zlokalizowany głównie w prawym podżebrzu. W ich przypadku zazwyczaj niezbędna jest operacja polegająca na usunięciu kamieni z dróg żółciowych i przywróceniu im drożności. Jeżeli ból pojawia się głównie po obfitym posiłku, może być za niego odpowiedzialna powiększona wątroba, która uciska otaczające tkanki powodując charakterystyczne nerwobóle i powoduje dyskomfort. Jeżeli ból z prawej strony ma charakter przewlekły nie powinien być lekceważony, gdyż może być objawem poważnych chorób, takich jak tętniak aorty czy zapalenie otrzewnej, jak również zapalenie przydatków czy nowotwór trzustki.
Jeśli chodzi o ból brzucha po jego lewej stronie, bardzo ważny jest jego charakter. Jeżeli jest on silny i ostry i towarzyszą mu wymioty i nudności to może wskazywać na zapalenie trzustki. Jeżeli ból ma charakter przewlekły może wskazywać na wrzodziejące zapalenie jelita grubego, któremu często towarzyszą dodatkowo biegunki z krwią. Od tego jak bardzo rozległy jest proces zapalny zależy częstość występowania dolegliwości bólowych, zwłaszcza że choroba ta przebiega z okresami aktywności i remisji. Ból brzucha z lewej strony może być spowodowany również powiększeniem śledziony, przepukliną pachwinową, zapaleniem przydatków, zapaleniem błony śluzowej żołądka lub zakażeniem bakterią Helicobacter pylori.
Bóle podbrzusza o różnym nasileniu najczęściej występują u kobiet i spowodowane są menstruacją lub innymi schorzeniami związanymi z kobiecym układem płciowym. Zaliczyć do nich można infekcje pochwy, torbiele lub nowotwór jajnika, a także raka macicy. Jeżeli ból zlokalizowany jest tuż nad spojeniem łonowym lub silnie promieniuje do pleców może być z kolei spowodowany infekcją układu moczowego. W odróżnieniu od problemów ginekologicznych, infekcje układu moczowego objawiają się nie tylko bólem brzucha, ale również zwiększoną częstotliwością oddawania moczu, a także bólem odczuwanym w trakcie tej czynności.
Z uwagi na fakt, iż ból brzucha może być spowodowany wieloma schorzeniami leczenie w każdym przypadku powinno być ustalane indywidualnie. Jeżeli ból jest ostry i długotrwały lub uniemożliwia wykonywanie codziennych czynności, powinniśmy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem, który zleci odpowiednie badania np Usg jamy brzusznej i ustali leczenie. Jeżeli jednak ból nie jest zbyt silny i podejrzewamy, że jest spowodowany niestrawnością lub np. menstruacją, możemy skorzystać z domowych sposobów radzenia sobie z bólem, takich jak masaż brzucha, ciepłe okłady (np. przy użyciu termoforu) czy też picie naparów ziołowych z rumianku, dziurawca, mięty lub kopru włoskiego.
23 stycznia, 2019 r.
12 lipca, 2018 r.
11 lipca, 2018 r.
