Pierwsza wizyta w ciąży w Warszawie: badania, terminy, USG prenatalne

Pierwsza wizyta to świetny moment, by ułożyć plan badań i rozwiać wątpliwości. Wyjaśniamy, co zabrać, kiedy zrobić USG prenatalne i jak wygląda harmonogram kontroli.
→ Umów wizytę lub USG I trymestru: bodymove.pl/ginekolog-warszawa

Kiedy umówić pierwszą wizytę (test + 6–8 tc)

Po dodatnim teście ciążowym zapisz się na 6.–8. tydzień (liczony od LMP). W tym czasie w USG zwykle widać pęcherzyk ciążowy, a często także czynność serca; to też dobry moment na wstępny plan badań. W sytuacjach alarmowych (ból, krwawienie, wywiad poronień, podejrzenie ciąży ektopowej) zgłoś się wcześniej. Najdokładniejszą datację w I trymestrze zapewnia pomiar CRL (8–14 tc). Rekomendacje krajowe i międzynarodowe potwierdzają okno USG 11–13+6 tc jako kluczowe dla screeningu. PTGIN+2fetalmedicine.org+2

Szukasz placówki blisko domu? W Body Move wykonujemy USG prenatalne na Żoliborzu oraz kompleksowe prowadzenie ciąży w Warszawie (wizyty także popołudniami i w soboty).

Jakie badania krwi i moczu na start

Zwykle zleca się:

• Morfologię, grupę krwi i Rh (z przeciwciałami), glukozę na czczo, TSH

• Badania zakaźne: HBsAg, anty-HCV, HIV, kiła (VDRL/TPHA)

• Ogólne badanie moczu ± posiew (przy skłonności do infekcji)

• Ferrytynę/żelazo, czasem 25(OH)D (wg wskazań)

• Cytologię/HPV i wymaz ginekologiczny (jeśli brak aktualnych wyników)

Dalszy harmonogram obejmuje m.in. OGTT 75 g w 24.–28. tc i kolejne USG zgodnie ze standardem opieki okołoporodowej. ISAP+2ISAP+2

USG I trymestru vs. PAPP-A vs. NIPT — różnice i terminy

USG I trymestru (11+0–13+6 tc)
Specjalistyczne badanie oceniające anatomię płodu (m.in. NT, kość nosowa, przepływy), liczbę płodów i wiek ciążowy — stanowi fundament wczesnego screeningu. PTGIN+1

Test PAPP-A (11–13+6 tc)
Biochemia z krwi (PAPP-A + wolna β-hCG), interpretowana łącznie z danymi z USG, daje skonsolidowaną ocenę ryzyka trisomii 21/18/13 (tzw. test złożony). ACOG

NIPT (od 10. tc)
Nieinwazyjny test cfDNA z krwi matki. Ma bardzo wysoką czułość dla najczęstszych aneuploidii, ale pozostaje testem przesiewowym (wynik dodatni → diagnostyka inwazyjna). Towarzystwa zalecają spójny schemat screeningu i nie zastępowanie USG badaniami z krwi. Natera+1

Co wykrywa każde badanie

• USG I trymestru: wczesne markery i część wad strukturalnych, liczba płodów, datacja. PTGIN

• PAPP-A: szacuje ryzyko T21/T18/T13 w połączeniu z USG. ACOG

• NIPT: prawdopodobieństwo najczęstszych aneuploidii; możliwe wyniki fałszywie (+/–) m.in. przez mozaikowatość łożyskową. Natera

Praktycznie: najpierw USG 11–13+6, a następnie — zgodnie z wynikiem i preferencjami — test złożony (USG+PAPP-A) lub NIPT; przy wysokim ryzyku rozważa się diagnostykę inwazyjną. PTGIN

Suplementy i dieta (kwas foliowy, jod, D3)

• Kwas foliowy 0,4 mg/d (wyższe dawki w grupach ryzyka ustala lekarz).

• Jod 150–200 µg/d (o ile brak przeciwwskazań tarczycowych).

• Witamina D3: dawka wg stężenia 25(OH)D i pory roku.

• Żelazo, DHA, magnez: włączane indywidualnie po ocenie.

• Dieta: zbilansowana; unikaj alkoholu, surowych ryb/mięs, serów z mleka niepasteryzowanego; dbaj o nawodnienie. Rekomendacje mieszczą się w standardach WHO/NICE. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO)+1

Jak przygotować się do wizyty (dokumenty, LMP, leki)

Zabierz dowód tożsamości, dotychczasową dokumentację, listę leków. Zanotuj LMP i średnią długość cyklu oraz obciążenia rodzinne (wady genetyczne, cukrzyca, trombofilie). Na standardową wizytę i USG nie trzeba być na czczo; osobno poinformujemy, kiedy wymagane są badania na czczo (np. glukoza/OGTT). ISAP

Prowadzenie ciąży w Warszawie — jak wyglądają kolejne wizyty

Na początku zwykle co 4–6 tygodni, a częściej przy wskazaniach. Kluczowe punkty:

• USG 11–13+6, połówkowe 18–22 tc, III trymestr 28–32 tc

• przegląd wyników, pomiar ciśnienia, kontrola masy ciała, omówienie aktywności i diety

• badania wg harmonogramu (m.in. OGTT 24–28 tc) i edukacja przedporodowa

Model WHO rekomenduje ≥8 kontaktów w ciąży — wiąże się to z lepszymi wynikami zdrowotnymi i doświadczeniem pacjentek. WHO Apps+1

Oś czasu badań w I trymestrze (propozycja do grafiki)

• 0–5 tc: dodatni test → rezerwacja pierwszej wizyty

• 6–8 tc: pierwsza wizyta + pakiet badań podstawowych

• ok. 10 tc: opcjonalny NIPT (po potwierdzeniu USG datacyjnym)

• 11–13+6 tc: USG I trymestru ± PAPP-A (tego samego dnia lub w krótkim odstępie) PTGIN+1

Umów USG I trymestru / prowadzenie ciąży (online/telefon)
• bodymove.pl/ginekolog-warszawa

Więcej o zakresie badań omawiamy również tutaj: ginekolog-warszawa.pro.

FAQ

Czy można przyjść z partnerem?
Tak — zachęcamy do obecności osoby towarzyszącej, szczególnie podczas USG I trymestru.

Ile trwa wizyta?
Pierwsza wizyta: zwykle 30–45 min. USG I trymestru: około 30–40 min (czas zależny od warunków obrazowania). ISAP

Czy trzeba być na czczo?
Na standardową wizytę i USG – nie. Wybrane badania krwi (np. glukoza na czczo/OGTT) – tak; termin i przygotowanie ustalimy indywidualnie. ISAP

Źródła naukowe / wytyczne

1. PTGiP – Sekcja Ultrasonografii (2020): Rekomendacje przesiewowej diagnostyki USG (okno 11–13+6, standard oceny, znaczenie NT). PTGIN

2. PTGiP & PTGC (2022): Rekomendacje badań przesiewowych i diagnostycznych w okresie prenatalnym (rola NIPT, test złożony, postępowanie przy wysokim ryzyku). PTGIN

3. ACOG Practice Bulletin No. 226 (2020): Screening for Fetal Chromosomal Abnormalities (zakres PAPP-A/NIPT, ograniczenia testów cfDNA). ACOG+1

4. NICE NG201 (2021, przegląd 2024): Antenatal care (harmonogram, treść wizyt, przygotowanie pacjentki). NICE+1

5. WHO (2016): Antenatal care for a positive pregnancy experience (model 8 kontaktów i ramy interwencji). WHO Apps+1

6. FMF: Kryteria techniczne i okno NT 11–13+6/CRL 45–84 mm. fetalmedicine.org