Ból stopy to częste zjawisko w społeczeństwach wysoko rozwiniętych. Powody dolegliwości nie są jednak łatwe do zdiagnozowania. Przyczyn bólu stóp może być bardzo wiele, począwszy od źle dobranego obuwia, poprzez deformacje stóp, jak haluksy, płaskostopie poprzeczne lub płaskostopie podłużne, a kończąc na jednostkach chorobowych, takich jak chociażby Nerwiak Mortona, ostroga piętowa, zapalenie rozcięgna podeszwowego, czy choroba zwyrodnieniowa. Niekiedy ból stopy może być objawem poważnej choroby wewnętrznej, dlatego by leczenie było skuteczne zawsze należy wziąć pod uwagę wszystkie możliwości, a w razie wątpliwości wykonać konieczne badania, zarówno te obrazowe, jak i laboratoryjne.
Odciski, nagniotki, modzele, pękające pięty, a nawet grzybica – te zmiany skórne mogą powodować bóle stóp. Bolesne odciski, nagniotki i modzele biorą się przeważnie z chodzenia w nieprawidłowo dobranym obuwiu, często w nowych butach oraz w butach na obcasie. Najbardziej na tworzenie się omawianych zmian skórnych narażone są podeszwy stóp oraz palce. Nieleczone nagniotki i modzele z czasem stają się coraz głębsze i mogą powodować duży ból stóp, dlatego jedynym rozwiązaniem jest zmiana obuwia na bardziej wygodne lub wykonanie indywidualnych wkładek termoplastycznych oraz oczywiście usunięcie zmian u podologa.
Ten specjalista od stóp pomoże również wyleczyć pękające pięty, które charakteryzują się głębokimi rozpadlinami sięgającymi kilku warstw naskórka. Przyczyną bólu stóp, który pacjenci opisują jako swędzenie, a nawet pieczenie jest grzybica, najczęściej wywoływana przez dermatofity. Poruszanie się może utrudniać również wrastający paznokieć. W tym przypadku ból może promieniować od palca nawet do śródstopia. Zarówno grzybicą stóp, jak również leczeniem wrastającego paznokcia powinien zająć się podolog. Dodatkowo, specjalista może doradzić odpowiednie metody pielęgnacji skóry stóp, w tym nawilżanie i stosowanie specjalistycznych maści przeciwgrzybiczych. W przypadku poważniejszych problemów, jak np. głębokie pęknięcia pięt czy zaawansowane stany wrastających paznokci, podolog może zalecić interwencję chirurgiczną lub skierowanie do dermatologa. Ważne jest, aby nie lekceważyć tych problemów, gdyż mogą one prowadzić do poważniejszych komplikacji zdrowotnych. Regularne wizyty u podologa oraz dbałość o higienę stóp są kluczowe w zapobieganiu i leczeniu tych dolegliwości.
Bolące stopy mogą być wynikiem deformacji, takich jak haluksy, płaskostopie poprzeczne lub płaskostopie podłużne. Haluksy, czyli inaczej paluchy koślawe powstają najczęściej w wyniku chodzenia w butach na wysokim obcasie z wąskimi czubkami. W takim obuwiu palce są nienaturalnie ściśnięte, czego skutkiem jest płaskostopie poprzeczne, a w konsekwencji haluksy. Ponieważ ten rodzaj płaskostopia jest główną przyczyną powstawania haluksów, to zdecydowanie częściej omawiany problem dotyczy kobiet niż mężczyzn. Warto wiedzieć, że haluksy mogą być również dziedziczone, jeżeli w rodzinie występowały przypadki tej deformacji. Dotyczy to zwłaszcza młodych dziewcząt, które cierpią na haluksy chociaż nie chodziły jeszcze w butach na obcasie.
Wspomniane już płaskostopie poprzeczne, to z kolei deformacja polegająca na rozejściu się kości śródstopia – stopy w przedniej części dotykają podłoża całą powierzchnią, a nie tylko I i V głową kości śródstopia (prawidłowe ułożenie). Bolące stopy mogą być też efektem płaskostopia podłużnego. To deformacja, gdzie stopa dotyka podłoża całą powierzchnią lub jej znaczną częścią, zamiast opierać się na pięcie oraz na I i V głowie kości śródstopia. Ból stóp jest często skutkiem właśnie omawianych deformacji. Jak to leczyć? Rozwiązaniem jest wizyta u dobrego ortopedy oraz wykonanie wkładek ortopedycznych na zamówienie po wcześniejszym badaniu komputerowym. W przypadku haluksów i płaskostopia poprzecznego takie wkładki wyposażone są w specjalną pelotę, która podtrzymuje łuk poprzeczny stopy zapewniając prawidłowy rozkład nacisków na podłoże. Pacjenci, którzy noszą właśnie wkładki termoplastyczne zgodnie twierdzą, że ból w stopie przestał im dokuczać już po kilku dniach.
Za ból w stopie mogą również odpowiadać stany zapalne, np. zapalenie rozcięgna podeszwowego. Rozcięgno podeszwowe test to tkanka rozciągająca się praktycznie na całej długości podeszwy, od pięty aż do palców. Ze względu na swoją funkcję w trakcie poruszania się rozcięgno podeszwowe narażone jest na mikrourazy, a te gdy się nawarstwiają doprowadzają do stanu zapalnego wywołującego ból w stopie. Warto wiedzieć, że przewlekłe zapalenie rozcięgna podeszwowego może prowadzić do powstania zwapnienia na pięcie, zwanego pod nazwą ostroga piętowa dolna. Na zdjęciu rentgenowskim przypomina ona mały haczyk, problem w tym że ten haczyk choć jest niewielkich rozmiarów powoduje ból stopy porównywalny z obecnością w bucie ostrego kamyka. Innym zwapnieniem, które powoduje ból w stopie jest ostroga piętowa górna, która powstaje z tyłu pięty, na skutek przewlekłego stanu zapalnego ścięgna Achillesa, najdłuższego ścięgna w ludzkim organizmie.
W przypadku wyżej wymienionych schorzeń dobre efekty terapeutyczne dają zabiegi ESWT oraz laserem HILT. ESTW, czyli terapia falą uderzeniową to obecnie jedna z najskuteczniejszych metod leczenia bólu stóp, bólu barków, łokci, kolan – ogólnie całego układu mięśniowo-szkieletowego. Zabiegi falą uderzeniową z powodzeniem leczą ostrogę piętową dolną i górną, stany zapalne rozcięgna podeszwowego, czy zapalenie ścięgna Achillesa. W przypadku bólu stóp, zawsze należy wykonać zdjęcie RTG by wyeliminować pęknięcie lub złamanie kości piętowej, kości śródstopia, czy kości palców, które również mogą odpowiadać za bóle w stopie.
Neuralgia Mortona zwana też nerwiakiem Mortona jest często odpowiedzialna za ból stopy w okolicy śródstopia. Przyczyną choroby jest więzadło poprzeczne uciskające nerw podeszwowy, co z czasem prowadzi do stanu zapalnego. Pacjenci cierpiący na chorobę Mortona opisują ból stopy jako rwący, czy wręcz palący. Ulgę daje dopiero kilkuminutowe rozmasowanie stopy. Czynnikami predestynującymi do zachorowania na neuralgię Mortona są m.in. haluksy, płaskostopie poprzeczne, jak również palce młotkowate. Wśród przyczyn omawianej dolegliwości można również wymienić nadwagę oraz nawyk chodzenia w butach na wysokim obcasie, co skutkuje nieprawidłowym rozłożeniem nacisków na podłoże.
Oczywiście bóle w stopie mogą mieć też inne podłoże, często bardziej niebezpieczne dla zdrowia niż wyżej omówione schorzenia. Przyczyny bólu stóp mogą być związane z takimi kontuzjami jak „paluch biegacza” lub „palec młotkowaty”. Zwłaszcza u starszych osób należałoby rozważyć również choroby zwyrodnieniowe, m.in. zwyrodnieniową chorobę stawu skokowego. Za bólem stóp mogą się kryć też poważne choroby, jak cukrzyca, dna moczanowa oraz neuropatie, wynikające np. z przewlekłej niewydolności nerek. Bolące stopy mogą być również skutkiem przeciążeń, co dotyczy zwłaszcza osób otyłych, aczkolwiek zazwyczaj przeciążeniom towarzyszą wspomniane wcześniej deformacje stóp, jak płaskostopie poprzeczne, czy płaskostopie podłużne. Jeżeli ból stopy utrzymuje się przynajmniej kilka dni to warto umówić się na wizytę do ortopedy, który obejrzy stopy, a w razie wątpliwości zleci wykonanie badań obrazowych, jak chociażby badanie RTG.
29 lipca, 2023 r.
17 lipca, 2023 r.
7 lipca, 2023 r.
