Ćwiczenia dna miednicy to początek. Poniżej — w jednym miejscu — zebraliśmy sprawdzone metody: kiedy wystarczą trening mięśni, fizjoterapia uroginekologiczna i pessary, a kiedy sięga się po farmakoterapię lub zabiegi (neuromodulacja, toksyna botulinowa, operacje przeciw-wysiłkowe). Oparte o aktualne wytyczne EAU/NICE/AUA/ICS, z praktycznymi wskazówkami dla okresu połogu i menopauzy.
→ Umów konsultację: bodymove.pl/ginekologia · Materiały edukacyjne: zaburzenia miesiączkowania — ginekolog-warszawa.pro
Zacznijmy od języka, którym posługują się eksperci. Międzynarodowe Towarzystwo Kontynencji (ICS) definiuje nietrzymanie moczu jako „każdy mimowolny wyciek moczu” — to objaw, który następnie klasyfikujemy zgodnie z dominującym mechanizmem: wysiłkowym (SUI), naglącym (UUI) lub mieszanym (MUI). To rozróżnienie jest kluczowe, bo prowadzi do różnych ścieżek leczenia.
Wysiłkowe NTM (SUI) — wyciek przy wzroście ciśnienia w jamie brzusznej: kaszel, śmiech, skok, bieg.
Naglące NTM (UUI) — wyciek poprzedzony nagłym, trudnym do powstrzymania parciem (często element nadreaktywności pęcherza — OAB).
Mieszane (MUI) — połączenie objawów wysiłkowych i naglących; leczymy pod dominującą składową.
Połóg i menopauza to okresy szczególnego ryzyka: ciąża/poród osłabiają dno miednicy i mogą zaburzać unerwienie, a hipoestrogenizm w menopauzie pogarsza trofikę cewki i pochwy.
1) Wywiad i kwestionariusze
Pytamy o początek i przebieg, liczbę porodów i sposób porodu, leki, płyny, współistniejące obniżenia (POP). Krótkie ankiety (np. ICIQ-UI SF) pomagają śledzić zmianę objawów.
2) Dzienniczek mikcji (3–7 dni)
Notujemy liczbę mikcji dziennych/nocnych, objętości, epizody parcia/wycieku oraz spożycie płynów — to prosta, a bardzo informacyjna metoda.
3) Badanie fizykalne
Ocena napięcia dna miednicy (skala Oxford), próba kaszlowa, trofika pochwy, ewentualne obniżenia POP.
4) Badania dodatkowe (celowane)
USG (zaleganie po mikcji, morfologia narządów),
Urodynamika — gdy przypadek jest niejednoznaczny lub przed zabiegiem,
Badanie moczu/posiew — przy objawach ZUM.
Jeśli Twoim głównym problemem oprócz NTM są nieregularne/bolesne miesiączki, zajrzyj do materiału: zaburzenia miesiączkowania — ginekolog-warszawa.pro (przegląd przyczyn i ścieżki diagnostyczne), a na konsultację w Warszawie umów się wygodnie przez bodymove.pl/ginekologia.
Czerwone flagi: krwiomocz, ból, gorączka, nawracające ZUM, zatrzymanie moczu, objawy neurologiczne — wymagają pilnej diagnostyki.
PFMT i edukacja pęcherzowa są pierwszą linią u większości kobiet — zarówno po porodzie, jak i w menopauzie. W razie potrzeb dokładamy pessary, farmakoterapię (zależnie od typu NTM), a u kobiet po menopauzie estrogeny miejscowe.
Programy pod okiem fizjoterapeutki/fizjoterapeuty uroginekologicznego (biofeedback, e-stymulacja przy słabym czuciu) realnie zmniejszają epizody SUI/MUI i zapobiegają NTM po porodzie.
Jak ćwiczyć: 3 serie/dzień po 8–12 skurczów (5–10 s napięcia + 5–10 s rozluźnienia), z progresją i szybkim „skurczem antykaszlowym”; minimum 12 tygodni + ćwiczenia podtrzymujące.
Po porodzie startujemy łagodnie (oddech, czucie, reedukacja nawyków), w menopauzie łączymy PFMT z estrogenami miejscowymi dla poprawy komfortu i trofiki.
👉 Jeśli szukasz fizjoterapii uroginekologicznej na Żoliborzu/Bielanach, sprawdź dostępne terminy na bodymove.pl/ginekologia.
Trening pęcherza (wydłużanie przerw, kontrola płynów, ograniczenie kofeiny/alkoholu) to standard pierwszej linii w naglącym NTM.
Pessary dopochwowe (pierścieniowe, kostkowe) mechanicznie wspierają szyję pęcherza/ściany pochwy, zmniejszając wycieki w SUI — zwłaszcza gdy współistnieje POP. Klucz: dobór rozmiaru, edukacja i kontrole.
OAB/UUI: antymuskaryny (np. solifenacyna, tolterodyna) lub β3-agoniści (mirabegron, vibegron); czasem skojarzenia.
SUI: farmakoterapia ma ograniczone zastosowanie; w wybranych sytuacjach — duloksetyna (z uwzględnieniem tolerancji).
Estrogeny miejscowe (menopauza): poprawiają trofikę cewkowo-pochwową, suchość i parcia; traktujemy je jako dodatek.
Jeśli po 12 tygodniach rzetelnego PFMT + edukacji pęcherzowej (i ewentualnych leków w OAB) poprawa jest niewystarczająca, kierujemy do specjalisty uroginekologii.
Taśmy podcewkowe (MUS) — złoty standard przy SUI średniego/ciężkiego stopnia (wysoka skuteczność; konieczna kwalifikacja i świadoma zgoda).
Bulking (wypełniacze okołocewkowe) — mało inwazyjna alternatywa (często wymaga powtórzeń, ale ma dobry profil bezpieczeństwa).
Kolposuspensja Burch / slingi autologiczne — w wybranych sytuacjach, zależnie od anatomii i preferencji.
Toksyna botulinowa (BTX-A) do ściany pęcherza — u opornych na leki; efekt 6–9 mies., monitorujemy zaleganie.
Neuromodulacja: PTNS (seria 12 zabiegów + podtrzymanie) lub SNM (stymulacja nerwów krzyżowych) po udanym okresie próbnym.
0–6 tyg.: edukacja, ochrona krocza/blizn, delikatna aktywacja dna miednicy, prawidłowe nawyki mikcji/defekacji.
6–12 tyg.: pełny PFMT z progresją, skurcz „antykaszlowy”, powrót do biegania po ocenie funkcjonalnej.
>12 tyg.: w razie SUI/POP — dobór pessara; w OAB — trening pęcherza ± farmakoterapia; brak poprawy → konsultacja zabiegowa.
Spadek estrogenów sprzyja UUI/MUI i suchości pochwy. Łączymy PFMT + trening pęcherza z estrogenami miejscowymi (krem/globulki/pierścień), a przy utrzymujących się parciach — farmakoterapię (antymuskaryna/β3). W opornych przypadkach rozważamy PTNS/BTX-A/SNM.
PFMT z nadzorem (połóg/menopauza) — pierwsza linia w SUI/MUI.
Trening pęcherza — pierwsza linia w OAB/UUI.
Pessary — skuteczne, odwracalne wsparcie w SUI (zwłaszcza z POP).
Leki na OAB — redukują parcia/UUI; dobór do profilu zdrowotnego.
BTX-A / neuromodulacja — skuteczne w OAB opornym.
MUS / bulking — rozważamy po wyczerpaniu metod zachowawczych i rozmowie o korzyściach/ryzykach.
Czy po porodzie mogę od razu ćwiczyć dno miednicy?
Tak, łagodnie — zaczynamy od czucia i oddechu, następnie progresja.
Czy pessar można nosić stale?
Tak, z przerwami i planem kontroli (co 3–6 mies.). W menopauzie estrogeny miejscowe poprawiają komfort.
A jeśli leki na pęcherz nie działają?
Do dyspozycji mamy BTX-A, PTNS i SNM — wybór zależy od preferencji i profilu ryzyka.
– EAU Guidelines on Non-neurogenic Female LUTS (2024/2025 update)
– NICE NG123: Urinary incontinence and pelvic organ prolapse in women
– AUA/SUFU Guideline on Idiopathic Overactive Bladder (2024)
– Cochrane Review: PFMT in antenatal and postnatal women (2020)
– International Continence Society – Terminology
– EAU Statement: Mid-urethral slings
– AUGS Position Statement: Urethral bulking agents
– NICE TA290: Botulinum toxin type A for OAB
– EAU: Further therapies for OAB (PTNS, SNM)
5 października, 2025 r.
5 października, 2025 r.
5 października, 2025 r.
